|
|
Zbigniew Strzelecki urodził
się 23 sierpnia 1922 roku w Krakowie. W rodzinnym mieście ukończył gimnazjum
ogólnokształcące im. Bartłomieja
 Nowodworskiego. We wrześniu 1939 roku, jako
ochotnik w stopniu szeregowca służył w jednostce Wojska Polskiego na terenie
województwa lubelskiego. Po zakończeniu walk wrócił do Krakowa. W 1940 roku
rozpoczął naukę w Krakowskiej Szkole Budowlanej. W szkole tej nauczycielami byli
profesorowie Akademii Górniczej. W 1942 roku uzyskał dyplom technika mostowego.
Od 1942 roku do końca wojny pracował jako technik w Miejskich Wodociągach i
Kanalizacji w Krakowie. Równocześnie kontynuował naukę ucząc się na tajnym
nauczaniu. W styczniu 1945 roku, z chwilą zakończenia działań wojennych w
Krakowie wstąpił do Liceum Ogólnokształcącego im. Królowej Wandy.
Od października 1945 roku podjął studia wyższe na Wydziale Górniczym Akademii
Górniczej w Krakowie. Jako student ostatniego roku został zatrudniony na
stanowisku asystenta w Katedrze Górnictwa. Od sierpnia 1949 roku rozpoczął pracę
w kopalni węgla kamiennego “Bielszowice” jako nadgórnik. Równocześnie
przygotował z tego zakresu pacę dyplomową u prof. Feliksa Zalewskiego. Obronił
ją 20 lutego 1951 r. z wynikiem bardzo dobrym i uzyskał dyplom inżyniera
górnika i magistra nauk technicznych. Dla zdobycia doświadczenia zawodowego i
dalszego poszerzenia swych umiejętności inżyniersko - produkcyjnych wrócił do
pracy w przemyśle górnictwa węglowego.
 Tam kolejno pełnił funkcję: asystenta
głównego inżyniera kopalni, kierownika pola, głównego inżyniera planowania
technicznego. 1953/54 pracę
naukowo-dydaktyczną na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Organizacji
Pracy Wydziału Górniczego Politechniki Śląskiej. Z uwagi na stan zdrowia od roku
akademickiego 1954 / 55 na stałe związał się z Akademią Górniczo-Hutniczą.
Pracował
w Zakładzie Górnictwo II, a następnie na stanowisku starszego asystenta w
Katedrze Głębienia Szybów i Odbudowy Górniczej, gdzie w 1956 r. uzyskał awans na
adiunkta. Odbiciem zainteresowań i badań naukowych profesora Zbigniewa
Strzeleckiego była dysertacja doktorska pt. ”Fizyko-mechaniczne własności skał
płynnych mrożonych podczas głębienia szybów”. Przygotował ją pod kierunkiem
naukowym prof. Feliksa Zalewskiego i obronił 9 maja 1962 r. Stała się ona
podstawą uzyskania stopnia naukowego doktora nauk technicznych. Dalsze wyniki
prowadzonych badań naukowych w tym zakresie, pozwoliły na opublikowanie rozprawy
i odbycie przewodu habilitacyjnego na Wydziale Górniczym AGH.
W jego wyniku w 1964 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego w
zakresie projektowania i budowy kopalń. Od 1956 r. został powołany na stanowisko
docenta etatowego w Katedrze Głębienia Szybów i Obudowy Górniczej AGH. Uchwałą
Rady Państwa w 1971 r. nadano mu tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1979 r.
profesora zwyczajnego. Opracował ogółem 250 prac o charakterze naukowo-badawczym, orzeczeń dla różnych jednostek gospodarki
narodowej, rozpraw naukowych, podręczników dydaktycznych i skryptów. Prowadził i
kierował licznymi pracami naukowo-badawczymi, które obejmowały cały szereg
problemów związanych z zabezpieczeniem szybów i wyrobisk w kopalniach. Od 1954
roku, wspólnie z profesorem F. Zalewskim pracował nad ratowaniem starych
dzielnic zabytkowych miast w Lublinie, Jarosławiu, Kłodzku, a później innych
miast zagrożonych m.in. oddziaływaniem wyrobisk podziemnych. Od 1964 roku
pracował nad zabezpieczaniem Starówki w Sandomierzu. Zespół Naukowy z AGH
pod kierownictwem prof. Z. Strzeleckiego opracował metodę zabezpieczania pod
względem górniczym i budowlanym, czyli metodę „Z – S”. Inaczej „zabezpieczania
starówek” lub „Zalewskiego – Strzeleckego”. Prace naprawcze polegały na tym, że
wyrobiska które należało zachować zostały wzmocnione obudowami wtórnymi, zaś
wyrobiska zbędne są likwidowane przez szczelne podsadzenie zagęszczoną podsadzką
lessową lub lessowo – cementową. Metodę tą poza Sandomierzem, z powodzeniem
zastosowano w Opatowie, Lublinie, Rzeszowie, Klimontowie, Krasnymstawie,
Bodzentynie, Bystrzycy Kłodzkiej, Jarosławiu, Kłodzku i Łucku.
Dzięki podjętym pracom pod kierunkiem profesora Zbigniewa Strzeleckiego w
Sandomierzu określony został zasięg podziemnych wyrobisk, oraz obraz labiryntu
piwnic tworzących drugie kilkukondygnacyjne podziemne miasto. Gdy w 1967 roku
podczas prac zabezpieczających pod budynkiem przy ówczesnej ul. Skopenki nr 1
odkryto interesujące komory i przejścia pochodzące z XV wieku postanowiono, aby
część podziemi miejskich Sandomierza zachować i udostępnić turystom jako
“sandomierskie lochy”. W miarę postępu prac dokonane zostały dalsze odkrycia
nowych wyrobisk godnych zachowania i w ten sposób powstał ich ciąg długości
450m. od Kamienicy Oleśnickich do Ratusza. Podziemna Trasa Turystyczna objęła
trzy kondygnacje. Podobnie jak w Sandomierzu, doszło do uruchomienia podziemnych
tras w Jarosławiu, Kłodzku, Opatowie. Utworzenie trasy turystycznej w
podziemiach Sandomierza stanowi trwały pomnik działalności dawnych mieszkańców,
przypomina o zagrożeniu, które mogło doprowadzić do zniszczenia miasta oraz
upamiętnia wysiłek wielu ludzi, którzy podjęli dzieło ratowania miasta.
Najbardziej zasłużeni członkowie Zespołu Naukowego z AGH wraz z jego
kierownikiem profesorem Zbigniewem Strzeleckim, zostali wówczas za wybitne
zasługi w rewaloryzacji zabytków miasta odznaczeni przez Prezydium Miejskiej
Rady Narodowej Sandomierza medalem “ Zasłużonemu dla miasta Sandomierza” i
medalem “ Za Zasługi Dla Województwa Tarnobrzeskiego”. Za prace naukową,
dydaktyczno-wychowawczą i społeczną, wyróżniono profesora Zbigniewa
Strzeleckiego szeregiem odznaczeń państwowych, resortowych i regionalnych m.in.
Krzyżami Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem
Zasługi, Honorową Odznaką Ratownika Górniczego, odznaką 1000-lecia Państwa
Polskiego. Uhonorowany też został nadaniem Stopnia Generalnego Dyrektora
Górniczego, wieloma nagrodami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nagrodami
Rektora AGH i innymi. Profesor Zbigniew Strzelecki odszedł nagle 27 stycznia
1988 roku. Jak określiła prasa – odszedł "Wielki Ratowniczy zabytkowych miast i
wawelskiego wzgórza, ceniony nauczyciel akademicki.
 W osobie Profesora Zbigniewa
Strzeleckiego nauka i oświata polska utraciła szanownego i otaczanego powszechną
sympatią pracownika naukowego" 11 października 1994 roku staraniem dyrekcji,
grona pedagogicznego i młodzieży nadano Zespołowi Szkół Budownictwa w
Sandomierzu imię prof. Zbigniewa Strzeleckiego. Podczas uroczystości obecni byli
min. prof. dr hab. Mirosław Handke – rektor AG-H, prof. dr hab. Kazimierz Czopek
– dziekan wydziału górnictwa AG-H oraz dr Tomasz Strzelecki – syn patrona szkoły
, władze wojewódzkie i kuratorium oświaty w Tarnobrzegu , włodarze miasta,
dyrekcja i grono pedagogiczne oraz młodzież. Wszyscy chętni, którzy chcieli by
bliżej zaznajomić się z osobą profesora mogą zwiedzić stałą wystawę poświęconą
prof. Zbigniewowi Strzeleckiemu znajdującą się w sali biblioteki szkolnej
Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Sandomierzu.
|
